“De meeste mensen keren na een burn-out te snel terug naar de werkvloer”, zegt neurobioloog Brankele Frank. “Ze voelen zich schuldig omdat ze al maanden thuiszitten, terwijl chronische stress het brein ingrijpend verandert. Daarvan herstellen kost tijd.” Hoe lang dat duurt, is voor iedereen anders. Frank, die zelf twee keer een burn-out kreeg, weet uit ervaring hoe belangrijk geduld is. “De eerste keer wilde ik te snel re-integreren, en daarmee heb ik het erger gemaakt. Ga af op je gevoel: als je weer wat energie hebt en zin krijgt om te werken, is dat het moment.”
Belastbaarheid
Om zichzelf geen derde keer voorbij te rennen, pakte Frank het bij haar tweede burn-out anders aan. “Ik volgde een schema dat ik mijn ‘intervallen en weer opstaan-model’ noem. Ga uit van de periode die je symptoomvrij doorkomt, bijvoorbeeld twee uur, en neem daarna twintig minuten pauze. Uiteindelijk kun je steeds langer werken zonder last te krijgen van vermoeidheid of hoofdpijn. Zo voorkom je dat je over je grenzen blijft gaan en kun je je belastbaarheid opbouwen.” Tegelijkertijd moet je volgens Frank accepteren dat je misschien niet meer alles kunt wat je voorheen deed. “Richt je op wat wel kan. Daarmee ben je nog steeds waardevol voor een organisatie.”
Om te begrijpen wat er in de hersenen gebeurt bij een burn-out, schreef Frank het boek Over de kop. Daarnaast geeft ze workshops aan bedrijven die willen leren omgaan met burn-outs.
Vooroordelen
Op dat vlak is winst te behalen, vindt Philippe Sterkens, onderzoeker aan de Universiteit Gent. “Uit ons onderzoek blijkt dat werkgevers hardnekkige vooroordelen hebben over mensen die een burn-out hebben gehad.” Zo zouden ze minder stressbestendig zijn, niet geschikt voor leidinggevende posities en meer kans hebben op ontslag bij een reorganisatie. Onterecht, vindt Frank. “Het zijn vaak loyale, gemotiveerde en empathische werknemers en daardoor juist fijne collega’s of managers.”
‘Het zijn juist vaak loyale, gemotiveerde en empathische medewerkers die een burn-out krijgen’
Werkgevers moeten deze vooroordelen volgens Sterkens actief tegengaan door hun processen eerlijker in te richten: “Zorg voor een gestructureerde selectieprocedure en laat mensen hun keuzes onderbouwen. Dan kom je sneller denkfouten tegen en is het moeilijker om beslissingen te nemen op basis van een onderbuikgevoel.” Door die vooroordelen kun je je afvragen of het wel slim is om open te zijn over je burn-out. “Denk er vooraf goed over na”, adviseert Sterkens. “Als de burn-out langer geleden is en je geen klachten ervaart, kun je ervoor kiezen om het niet te vertellen. Maar dat blijft een persoonlijke afweging.”
Er open over zijn heeft ook voordelen. Het maakt het bijvoorbeeld makkelijker om afspraken te maken over flexibele werktijden of regelmatige rustmomenten om herhaling te voorkomen. En, benadrukt Frank, je bent niet de enige: “Iedereen worstelt met uitdagingen die het werk kunnen bemoeilijken. Voor een burn-out hoef je je niet te schamen.”
——
Foto: Markus Kammermann via Pixabay
